Estudante ‘Ilegal’

Maizumenus estudante Timor-oan 40 ne’ebé estuda iha Malang, Indonézia ameasadu sei hetan deportasaun hosi imigrasaun nasaun viziñu, tanba laiha dokumentus hanesan pasaporte no vistu liu ona prazu.

“Ha’u hatene estudante iha 40 resin mak Servisu Imigrasaun Indonézia ka’er no deporta sira fila mai Timor, maibé hetan deportasaun ka la’e ha’u seidauk hetan konfirmasaun, tanba ne’e mak ami sei halo konfirmasaun ho adidu edukasaun Timor nian iha Indonézia hodi konfirma loloos dadus ne’e, bainhira mak Imigrasaun Indonézia deporta estudante sira ne’e mai Timor”, Vise Ministru Edukasaun, Abel da Costa Ximenes, ba jornalista sira iha Ministériu Obras Públikas Transporte no Telekomunikasaun (MOPTK) Kaikoli, Kinta, (4/2).

AGORA, situasaun ne’ebé akontese, tantu embaixadór no adidu edukasaun presiza ho lalais atu halo konfirmasaun ba informasaun ne’ebé espalla. Nune’e, inan no aman estudante sira bele hetan ona serteza.

Mais to’o agora, atu la’o ba semana rua, ministériu edukasaun no ministériu negosiu estranjeiru no koperasaun seidauk simu informasaun hosi embaixadór nomos adidu edukasaun.

Loos duni katak, nasaun ida-idak ho ninia lei rasik atu aplika ba ninia sidadaun nomos ema estranjeiru sira ne’ebé kontra prosediamentu legal. Tanba ne’e, hanesan sidadaun Timor, estudante sira tenki hatene didiak regras legais sira, bainhira estuda iha rai liur.

Aleinde ne’e, atu labele infrenta problema sira, nudar estudante tenki kuda disiplina atu trata dokumentus sira, nune’e ho hakmatek atu remata estudu, hodi dezenvolve nasaun Timor-Leste.

Nune’e mos, embaixadór no adidu edukasaun sira asume papel importante atu halo lista ba númeru estudante sira, nune’e fasil atu kontrola no fó hanoin bainhira infrenta problema iha dokumentus.

Atu labele hamosu lia-fuan ilegal tanba kontra lei imigrasaun, estadu ida ne’e liu-hosi ministériu edukasaun no ministériu negosiu estranjeiru no koperasaun, hamutuk ho embaixadór nomós adidu edukasaun sira atu hadi’a mekanismu no sistema atendementu ba estudante sira, nune’e fasil atu halo tuir prosedementu ne’ebé estabelese.

Estudante sira hanesan futuru nasaun ne’e nian, tenki dignifika Timor-Leste iha rai liur hodi kumpri nasaun seluk ninia regras.

Hamorin nasaun ninia naran, parte ida kontribui ba dezenvolvimentu nasaun. Hosi ida ne’e mak ema hosi rai seluk komesa hakarak buka hatene kona-ba Timor-Leste.

Importante mos, ukun nain sira ne’ebé toma responsabilidade ba asuntu sira hanesan ne’e, tenki prevene atu problema hanesan akontese fali ba estudante no nasaun sira seluk ne’ebé Timor-oan sira buka matenek ba. Ita Hein. (*)